Nước quanh nhà ở chia làm 6 loại: Thứ nhất là nước triều như nước chín khúc, nước triều đại dương (cửu khúc thủy và dương triều thủy); Thứ hai là hoàn thủy, tức nước chảy vòng (như yêu đới thủy và loan cung thủy); Thứ ba là nước ngang tức hoành thủy (như nhất tự thủy – nước chảy thẳng hình chữ nhất); Thứ tư là tà lưu thủy tức nước chảy xiên; Thứ năm là phi thủy tức nước chảy bay; Thứ sáu là trực khứ thủy tức nước chảy đi thẳng. Ba loại nước trên chủ về lành (cát), ba loại nước sau chủ về dữ (hung).
.jpg "Môi trường nước của nhà ở")
Nhà cửa đối với mương máng, hồ ao, giếng nước cũng có sự lành dữ riêng.
Căn cứ theo thuật phong thủy, nước ở bốn phía quanh dương trạch có ảnh hưởng đến lành dữ của con người cư ngụ. Nước đẹp (tú thủy) chảy vòng ngang phía trước chủ về sự thanh nhàn vui vẻ. Tú thủy chầu vào cửa chủ về phát hoạch tài (giàu đột xuất). Nhưng nếu là (thủy cận cát môn) tức là nước gần cắt cửa lại là điềm trong nhà không được yên ổn.
Nếu “thủy trực xung môn” tức là nước dốc xói vào cửa thì sớm muộn trong nhà cũng có cảnh ly tán. Ngoài ra, nhà đối với mương máng, hồ ao, giếng nước cũng có sự lành dữ riêng.
“Thủy câu” tức là có mương nước ngầm (âm) từ trong nhà chảy ra chỉ hợp với sự ngấm ngầm, không ưa lộ liễu. Khi đào mương dẫn nước phải xem xét cho thuận theo địa thế, nên án theo phương vị Tý (phương Bắc) mà ngoằn ngoèo chảy ra, như vậy khí mới không chảy tan. Nếu chảy dốc thẳng ra trước thì tài (của cải) không tụ; mở cửa phóng nước, của tan không giữ được.
“Đối môn phóng thủy”, tức là đối diện với cửa xả nước cũng không tụ của.
“Thủy” từ hai bên thì giàu có mà bền vững lâu dài. Phàm theo hướng Bính, Ngọ (hướng Nam), nước mương phải từ trước thiên tỉnh (giếng trời) mé bên phải chảy lại theo hướng Tân (hướng Đông ghé Bắc), nếu là giữa thiên tỉnh thì chảy lại theo phương Canh (hướng Đông – ghé Nam), sau thiên tỉnh chảy lại theo phương Càn (Tây Bắc). Nếu có mấy nhà cùng ở, nên đào mương chảy ngang ngoài cửa.
Hồ ao là nơi nhà cửa lấy nước và xả nước. Theo quan niệm của phong thủy, nếu ao hình 4 cạnh thì được thịnh vượng, tốt lành. Nếu ao tựa cái “phẫu” có nắp thì giàu sang không kể hết. Nếu nhà to mà ao bé thì nam cô đơn, nữ yểu (?) Ngược lại nhà nhỏ ao to tất của cải tan tác. Ao to sát trước cửa, tuổi thọ không dài; ao lớn sau nhà con trẻ thương vong.
Xét thấy, ngôi nhà và ao phải hài hòa cân đối mới đẹp.
Nhà nhỏ ao to hay nhà to ao nhỏ đều là mất cân đối, còn nói nó liên quan đến tính mạng con người là khó có cơ sở. Còn ao lớn sau nhà tất có sự nguy hiểm cho trẻ nhỏ vì lúc mải chơi dễ sảy chân, lại ở khuất sau nhà khó phát hiện dễ chết đuối. Ao lớn phía trước lại sát cửa cũng không có lợi, người ta thấy rằng, những khi mưa nắng bất thường, hơi nước ngùn ngụt bốc lên xộc thẳng vào nhà rất có hại cho sức khỏe.
Người ta cũng cho rằng, khoảng cách từ nhà đến ao to tối thiểu phải bằng 2 lần chiều cao ngôi nhà là tốt nhất và ao càng rộng, khoảng cách giữa ngôi nhà đến bờ ao càng phải lớn mới hài hòa, cân đối. Còn ao hình vuông, hình tròn thì là 2 hình tối ưu nhất cho việc nuôi cá cũng như phát huy được tác dụng điều hòa nhiệt độ, tạo ra vùng vi khí hậu ôn hòa, có lợi cho con người và môi trường sống.